Reigersbek of Erodium

Erodium chrysanthum DvA
Uit: P&G Nieuws! augsutus 1997, nummer 3 | Foto boven: Erodium chrysanthum, © Dyoke van Assum


Dit stukje is een inleiding tot de Reigersbek, met een verklaring van vreemde termen.

Verklaring van gebruikte termen:

acaulescens
alternifolius
bekken
bipinnatus
caulescens
dioicus
E.
pinnatus
tussenblaadjes
stengelloos
met afwisselend geplaatste bladeren
zaaddozen, in de vorm van een reigersbek
dubbelgeveerd, van het geveerde blad zijn de blaadjes opnieuw geveerd
stengelvormend
tweehuizig, op de ene plant mannelijke en op de andere plant vrouwelijke bloemen
Erodium
geveerd, samengesteld blad, waarvan de blaadjes zich langs de algemene bladsteel bevinden
tussenstaande bladbeginselen (intercalaries), afgebroken geveerd (interrupte-pinnatus)

 

Inleiding
Erodium behoort tot de Geraniaceae-familie, samen met Geranium en Pelargonium en nog enkele hier minder bekende soorten zoals Monsonia en Sarcocaulon. De Nederlandse naam Reigersbek dankt de erodium aan de snavelvormige bek, gevormd door de baarden van de zaden.
Erodium is wijd verbreid in het gebied rondom de Middellandse Zee, zowel aan de noord- als aan de zuidkant.

In Erodium-land is veel naamsverwarring; bedenk echter steeds: de schoonheid van de plant is belangrijker dan de juiste naam. Er zijn ongeveer 130 species of subspecies en verschillende hybriden. Ongeveer 30 à 35 zijn geschikt voor de tuin, de rotstuin of in het alpine huis.

Botanie
De meeste erodiums zijn groenblijvende polvormende vaste planten. Enkele één- en tweejarige zijn ook de moeite waard om te kweken.

De bladen van de meeste soorten zijn geveerd met min of meer lange bladstelen en zijn onregelmatig verdeeld. Ze beginnen op grondniveau, vaak vanuit een dikke min of meer verdeelde wortel en vormen een dicht polletje. Echter bij een klein aantal soorten zijn de bladeren rond of gelobd en niet geveerd.

De bloemen staan in het algemeen in schermen op lange stelen, vrijstaande van het blad, en ze openen achtereenvolgens gedurende een lange periode, beginnend in mei en soms doorgaand tot de eerste nachtvorst. De bloemen hebben vijf blaadjes, waarvan de bovenste twee vaak iets groter zijn dan de onderste drie, soms met een donkere vlek, waardoor het lijkt of de bloemetjes je aankijken.

In een groep species zijn de bloemen tweehuizig (dioicus), dus mannelijke of vrouwelijke planten (met resp. vruchtbare meeldraden of stampers).

De vijf zaden zitten stuk voor stuk in een doosje (mericarp), die niet opengaat maar met zaad en baard weggeslingerd wordt als ze rijp zijn doordat de onderkant loslaat en de spanning in de baard vrij komt. De baard vormt een spiraal die verandert door de luchtvochtigheid en zo het zaad in de grond wringt.

Indeling in groepen

We verdelen de Erodiums in groepen, afhankelijk van of ze bladstengels hebben (caulescens) of niet (acaulescens), geveerde bladeren (pinnatus) hebben of dubbel geveerde (bipinnatus), of tussen de geveerde bladen weer kleine bladbeginselen staan (tussenblaadjes), en of de plant tweehuizig is (dioicus).

 reigersbek-of-erodium
Daarnaast zijn er factoren zoals de bloemkleur, de bladvormen.

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.