Pelargonium adriaanii: een eerbetoon aan Van der Walt

Onder deze titel schreef Dyoke van Assum in 2006 in het februarinummer van Pelargonium & Geranium Nieuws! de volgende bijdrage, door de redactie lichtelijk bewerkt:

Deze zomer werd ik via mijn werk geattendeerd op de publicatie van een nieuwe pelargoniumsoort. Omdat ik vermoed dat nog maar weinig mensen hiervan op de hoogte zijn, wil ik deze informatie graag delen met de leden van de vereniging. Met deze nieuwe pelargonium wordt de overleden Prof. Johannes Adriaan (Adri) van der Walt (1938-2003) geëerd. Hij was de grote motor achter het Pelargonium Project van de Stellenbosch Universiteit. Aan hem hebben we de drie prachtige delen over de pelargoniums van Zuid Afrika te danken. Gelukkig gaat het onderzoek aan de pelargoniums gewoon door, hetgeen onder andere blijkt uit de net gepubliceerde soort.

Pelargoniumsectie Otidia is een moeilijk te omschrijven groep planten. Vooral soorten behorende tot het ‘P. carnosum complex’ zijn lastig te determineren. Zo ook Pelargonium adriaanii, die tot deze groep behoort. De nieuwe soort heeft een tamelijk klein verspreidingsgebied: een strook van 100 km parallel langs de kust van Namaqualand (Zuid Afrika) in de noordelijke Kaapprovincie. Hij groeit op zanderige grond vermengd met zeeschelpen, slechts 20 tot 50 meter boven de zeespiegel. Dit is een van de droogste gebieden van de westkust. De planten leven van de dagelijkse ochtendmist die vanuit de Atlantische Oceaan de kust optrekt en voor net voldoende vocht en enige afkoeling zorgt. Juist vanwege deze zware omstandigheden heeft P. adriaanii  sterk verdeelde, zwaar behaarde succulente bladeren ontwikkeld om zo min mogelijk vocht te verdampen. Naast P. adriaanii  komt in dit gebied alleen nog Dasyphyllum voor.

Al is P. adriaanii pas dit jaar (2006, redactie) gepubliceerd, hij was al gezien en verzameld in 1883. Door de jaren heen, naar nu blijkt abusievelijk vaak gedetermineerd als carnosum, ferulaceum, crithmifolium of ceratophyllum. P. adriaanii lijkt het meest op P. carnosum. De bladeren van adriaanii zijn kleiner, de witte tot licht roze gekleurde bloemen tonen opvallende, grote bloemblaadjes en vooral de bovenste twee, met hun bijzondere vorm, hebben een donker gekleurd honingmerk.

Deze tekst is ontleend aan het artikel van Matthias Becker and Focke Albers ‘Pelargonium adriaanii (Geraniaceae), a new species from the Northern Cape Province, South Africa.’ In: Botanische Jahrbücher für Systematik, Pflanzengeschichte und Pflanzengeographie. Volume 126 (2005) pag. 153-161. Met dank aan Prof. Focke Albers en de uitgever Schweizerbart-Publishers voor de toestemming om de tekening uit dit artikel te mogen gebruiken. De website  van de uitgever is www.schweizerbart.de. Hier is meer informatie te vinden over het tijdschrift Botanische Jahrbücher.

Dyoke van Assum, 2006